Valpreventie is een groot thema op dit moment. De ernst van het probleem rond vallen bij ouderen blijkt uit het grote aantal overledenen na een val, ziekenhuisopnamen, Spoedeisende hulpbehandelingen (SEH) en de hoge directe medische kosten. Valongevallen zijn de meest voorkomende oorzaak van letsel door een ongeval bij ouderen.
‘Valpreventie en beweegstimulatie gaan niet per definitie samen'
Toch pleit Mirjam Pijnappels, hoogleraar mobiliteit veroudering, afdeling bewegingswetenschappen aan de VU, voor minder focus op vallen en meer op bewegen.‘Sommige ouderen die meer gaan bewegen, gaan daardoor juist meer vallen. Dat geldt vooral voor kwetsbare ouderen. Als je fysiek moeite hebt met bewegen, dan is je valrisico groter’. Het valrisico wordt bepaald door je loopvaardigheden.
‘Ik denk dat er meer focus op bewegen moet komen te liggen’.
Het streven is dat mensen langer gezond thuis kunnen blijven wonen. Om dat te bereiken is het nodig dat mensen actiever worden. ‘We worden ons steeds meer bewust wat de goede effecten zijn van beweging. Maar we moeten ons ertoe zetten om te bewegen. Van nature zijn mensen lui’. Te lang achtereen zitten is funest. ‘Als je langer dan een half uur zit worden je spieren niet meer geprikkeld om zich te blijven onderhouden. Bovendien wordt het bloed minder door je lichaam gepompt wat negatieve gevolgen heeft voor je stofwisseling. Dit verhoogt bijvoorbeeld de kans op diabetes, botontkalking en hartproblemen.’ De negatieve effecten van zitten zijn daarom groot, vooral bij ouderen.’ Zorgprofessionals hebben volgens Mirjam een taak om mensen bewust te maken dat meer bewegen goed is.
“Sommige ouderen die meer gaan bewegen, vallen daardoor juist meer . Dat geldt vooral voor kwetsbare ouderen. Als je fysiek moeite hebt met bewegen, dan is je valrisico groter”, zegt Mirjam Pijnappels. Het valrisico wordt bepaald door de loopvaardigheden.
Meer focus op bewegen is nodig
Het streven is dat mensen langer gezond thuis blijven wonen. Daarvoor is het nodig dat mensen actiever worden. “We zijn ons steeds meer bewust van de goede effecten van beweging. Maar we moeten ons ertoe zetten om te bewegen. Van nature zijn mensen lui.”
Te lang achtereen zitten is funest. “Als je langer dan een half uur zit, worden je spieren niet meer geprikkeld om zich te blijven onderhouden. Bovendien wordt het bloed minder door je lichaam gepompt, wat negatieve gevolgen heeft voor je stofwisseling. Dit verhoogt bijvoorbeeld de kans op diabetes, botontkalking en hartproblemen.” De negatieve effecten van zitten zijn daarom groot, vooral bij ouderen.’ Zorgprofessionals hebben volgens Mirjam een taak om mensen bewust te maken dat meer bewegen goed is.
Beter bewegen leidt tot minder vallen
Pijnappels heeft het niet alleen over meer bewegen, maar noemt de kwaliteit van bewegen het belangrijkst. “Beter bewegen leidt tot minder vallen en langer behoud van zelfstandigheid.”
De hoogleraar doet onderzoek naar de kwaliteit van bewegen en licht toe: “Elke stap is eigenlijk een val. Hoe stabieler je loopt, hoe beter je met obstakels op je pad kunt omgaan. Het gaat er dus niet alleen om hoevéél je beweegt, maar ook om de loopvaardigheid, dus hoe lekker je beweegt.”
Lees het hele interview van REOS met Mirjam Pijnappels.