Samenwerken is in de eerstelijnszorg het sleutelwoord deze dagen. Onderling, maar ook over de domeinen heen. Hoe te zorgen dat al die samenwerking werkelijk leidt tot de gewenste duurzame en wijkgerichte zorg? Het antwoord van Debby de Jongste, directeur van de ROS Haaglanden, Lijn 1, luidt: wees kritisch en volg je hart.
Niet samenwerken om het samenwerken en of omdat een zorgverlener geld beschikbaar heeft, zegt De Jongste. ‘Samenwerken begint bij het hart. Dat klinkt vaag, maar als Lijn 1 willen we terug naar de passie van de professional. Wat we zeggen is: kijk om je heen, wat speelt er in jouw wijk, wat vind jij belangrijk, waar wil je energie in steken en met wie wil je dat doen? Ga dicht bij jezelf zitten. Zo krijg je energie en dynamiek tussen mensen en is samenwerking mogelijk.’
Lijn 1 ziet het als haar rol om deze dynamiek tussen mensen te stimuleren. De ROS wacht niet af tot een onderwerp zelf komt aanbellen. In de vele gesprekken die met professionals worden gevoerd vormt zich ook een eigen visie op wat er gaande is en waar een extra prikkel iets kan opleveren. Projecten worden opgepakt met deze visie op de achtergrond. ‘We zitten met elkaar in een veranderopgave, en daar spelen we op in door met alle betrokkenen steeds weer terug te gaan naar de vraag: wat wil je bereiken? En hoe kom je dan van meer reactieve zorg naar proactieve zorg in de wijken?’ De faciliterende rol van de ROS heeft zich bij Lijn 1 ontwikkeld tot het in dialoog leiding geven aan verandering. ‘We werken aan een veranderend gezondheidsbesef. Wat is gezondheid voor een bepaalde groep bewoners en professionals en hoe kan elk daar invulling aan geven?’
Een direct gevolg van de zoekende aanpak is dat in de regio Haaglanden de samenwerking in de wijken op heel verschillende manieren tot stand komt. Dat kan zijn een project voor ouderen vanuit een GEZ of het samen opstellen van een wijkagenda. In Loosduinen is onder het motto Beter Thuis gekozen voor weer een andere aanpak. Daar gaan bewoners en professionals uit de nulde, eerste en tweede lijn samen bepalen wat er nodig is om kwetsbare mensen van alle leeftijden weerbaarder te maken. Vijf werkgroepen buigen zich over de aanpak van ondervoeding, polyfarmacie, valgevaar en valrisico, eenzaamheid en depressie en geheugenproblematiek. Het bouwen van nieuwe relaties tussen professionals en het ontstaan van onderling vertrouwen, ook bij bewoners, zijn belangrijke doelen. De Jongste: ‘Dit project laat goed zien wat we bedoelen met dialoog en hoe belangrijk dat is.’
‘Professionals in de zorg’, zegt De Jongste, ‘willen graag zorgen voor. Dus voor je het weet gaan ze weer denken voor de mensen in de wijk, terwijl het echt de uitnodiging is om te kantelen en de mogelijkheden te zoeken die voor alle partijen wél haalbaar zijn.’ Voor Lijn 1 zelf, vervolgt ze, geldt dat natuurlijk ook. ‘Het is een voortdurend zoeken naar kansen om de gewenste kanteling te realiseren. En af en toe het lef hebben om te zeggen dat het gewoon anders moet. Wat soms heel lastig is, zeker als het initiatief bijvoorbeeld nog niet wordt gefinancierd. We werken daarom altijd met ambassadeurs, voorlopers in de wijk. Mensen met bijvoorbeeld iets meer ondernemerschap, de een heeft dat nou eenmaal meer dan de ander. Het type dat tegen de anderen zegt: we bijten even door. Zo iemand heb je nodig.’
Dit bericht is overgenomen van ineen.nl