Gezondheidsorganisaties en experts, waaronder het ROS-netwerk, uiten grote zorgen over de bezuinigingen van het kabinet Schoof op preventie en de mogelijke impact op de volksgezondheid, nu en in de toekomst. Ze roepen het kabinet op de ingezette beweging van zorg naar gezondheid door te zetten en te blijven werken aan een gezonde generatie in 2040, in plaats van deze financieel uit te kleden. De besparingen die de bezuinigingen op korte termijn lijken op te leveren, wegen bij lange na niet op tegen de hogere zorgkosten, maatschappelijke en economische kosten als gevolg hiervan.
Onze gezondheid is van onschatbare waarde. We moeten deze dan ook beschermen en bevorderen. Dat kan niet zonder te investeren in volksgezondheid. Het voorkomen van ziekten, het verminderen van ziektelast en het verbeteren van de kwaliteit van leven leidt niet alleen tot minder individueel leed, maar heeft ook grote maatschappelijke baten: het verlaagt de druk op de overbelaste zorg, verbetert de bestaanszekerheid en verhoogt de arbeidsproductiviteit en -participatie in een krappe arbeidsmarkt. Preventie is goed voor de gezondheid en voor de portemonnee, dus bezuinigen daarop is onverstandig.
Investeren in preventie levert dus voordelen op voor de hele samenleving: preventie loont!
Zorgwekkende trends
Maar het gaat niet goed met de gezondheid van Nederlanders. Bijna 700.000 mensen zijn chronisch ziek door roken en steeds meer jongeren raken verslaafd aan vapen. De helft van de volwassenen heeft overgewicht, net als 1 op de 8 kinderen. Minder dan de helft van de Nederlanders beweegt voldoende. Een op de zeven scholieren doet aan binge drinken. En ten slotte ervaart 1 op de 3 jongeren mentale klachten. Dit alles kost Nederland tientallen miljarden euro’s per jaar.
Met het Integraal Zorgakkoord en Gezond en Actief Leven Akkoord is de afgelopen jaren ingezet op het keren van deze trends en het verbeteren van de volksgezondheid, om te komen tot een gezonde generatie in 2040 en de druk op de zorg te verminderen. En hoe eerder we beginnen, bijvoorbeeld door jongeren gezond te laten opgroeien, hoe groter de winst op lange termijn. Dit is hard nodig, want hoewel we langer leven, zijn we ook een groter deel van ons leven ziek. Dit geldt in grotere mate voor mensen in een kwetsbare sociaaleconomische positie, want de gezondheidsverschillen in Nederland zijn groot. Als we niet meer investeren in onze gezondheid dan blijven we dweilen met de kraan open.
Stevige bezuinigingen
Ondanks de mooie woorden van het kabinet om preventie meer centraal te stellen, maken gezondheidsorganisaties zich zorgen over de grote aangekondigde bezuinigingen: €230 miljoen minder incidentele middelen, btw-verhoging op sport, 10% korting op SPUK-gelden, bezuinigingen oplopend tot 300 miljoen per jaar op de publieke gezondheid en een bezuinigingstaak van €1 miljard bij VWS.
Oproep
Meer dan 100 organisaties en experts die zich inzetten voor de gezondheid in Nederland roepen het kabinet dan ook op om niet af te breken wat er de afgelopen jaren is opgebouwd, om de aangekondigde bezuinigingen terug te draaien en écht in te zetten op de gezondheid van Nederland. We ondersteunen het voornemen van de Staatssecretaris om tot een integraal preventieplan te komen, maar zonder de middelen om hier uitvoering aan te geven zal ook dat bij mooie woorden blijven. We gaan hierover graag met de bewindspersonen in overleg. Zodat Nederland gezonder, veerkrachtiger én welvarender wordt.
Deze oproep is een initiatief van van GGD GHOR Nederland, Artsenfederatie KNMG, de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) en de Gezonde Generatie en wordt mede ondertekend door het ROS-netwerk. Zie hier een lijst van de andere ondertekenaars.